⛳ Pan Pasek W Danii

ORESUND - KOPEHAGA - HELSINGOR - SOROTRASA 200 kmZwiedzanie Danii zaczynamy od Kopenhagi, do której prawie bezpośrednio zjeżdża się z mostu nad Oresund. Kopenhaga uzyskała prawa miejskie w połowie XIII wieku choć miasto istniało już 100 lat wcześniej. Kopenhaga to miasto rowerów, są ich tu i jak się jeszcze przekonamy w Danii pewnie miliony. Gdzie nie spojrzeć tam dwa kółka. Są nawet wytyczone osobne pasy dla nich. Podróż po mieście na dwóch kółkach na pewno jest łatwiejsza niż na czterech. Gdzie nie spojrzeć w prawo, w lewo czy przed siebie wszędzie rowery. Nie dziwi gdyż wiele ulic jest wyłączonych z ruchu z drugiej strony podróż samochodem w korku też ma swoje plusy. Jeśli chodzi o możliwość zaparkowania samochodu w ścisłym centrum jest to praktycznie niewykonalne. Natomiast zakorkowane miasto pozwala na swobodne robienie zdjęć pod pozorem stania w Kopenhadze poruszaliśmy się na wyczucie i w oparciu jedynie o mapę (Dania miała stanowić jedynie kraj przelotowy), ale mimo wszystko nas zachwyciła. Na zwiedzenie miasta potrzeba jednak dużo, dużo czasu, gdyż jest tu naprawdę co podziwiać choćby katedrę Rosklide z grobami królów, kościół Fryderyka, który powstał na uczczenie 300 lecie panowania dynastii królewskiej. Christianshavn na wyspie Amager poprzecinanej kanałami i ulicami ułożonymi w regularną kratkę nazywana małym Amsterdamem, czy Norrebro, miejsce z klimatem, kawiarniami, pubami. Christiansborg będący siedzibą duńskiego rządu, Parlamentu, Sądu Najwyższego, w którym mieszczą się także reprezentacyjne komnaty królewskie. Dwa pałace Amalienborg – przy placu naprzeciw kościoła Fryderyka, w którym mieszka rodzina królewska i Rosenborg dawna rezydencja podmiejska królów Radhuset, cytadelę Kastellet, Okrągłą Wieże, Syrenkę, muzea oraz wiele innych pięknych budynków i miejsc. Jeśli ktoś ma ochotę można także zwiedzać miasto z pokładu statku wybrzeża kierujemy się na Helsingor – miasto bliźniacze do szwedzkiego Helsingborg, które znajduje się po drugiej stronie kanału. Trasa nad wodą, ale jakoś tak płasko się zrobiło tylko morze widać. Z Helsingor odpływają promy do znaleźć miejsce na nocleg. Podjeżdżamy pod camping, ale bez karty campingowej nie chcą nas nigdzie zameldować – pomijam astronomiczne ceny – w drogiej Norwegii było znacznie taniej. Po objechaniu północnej części wyspy i kilku próbach zniechęceni lokujemy się na noc na autostradzie. Dzień zaczynamy od zwiedzania niewielkiej miejscowości Soro. Lubimy takie niewielkie spokojne miejsca – zupełna odmienność od wczorajszych gwarnych wielkich miast. Podobnym miastem jest Slagelse, za którym żegnamy się z Zelandią udając się na kolejny most nad Wielkim Bełtem (płatny). Tym razem typowo północna pogoda – głównie chmury. Zjeżdżamy z mostu i trafiamy do malowniczego miasteczka Odense – jednym z najstarszych miast duńskich sprawdzamy czujność fotoradarów. Na ścieżkach rowerowych są specjalne mierniki prędkości, bo obowiązuje tu ograniczenie do 25 km/h. A rowery mają tu - to właśnie tu odkryliśmy zegary. Tak zegary do parkowania. W wielu mniejszych i większych miejscowościach są parkingi o ograniczonym czasie parkowania np. 15min – 2h. Parkować można za darmo, ale nie wolno przekraczać tego czasu. Myśmy zaparkowali pod jednym ze sklepów typu supermarket. Owszem pisało, że maksymalny czas parkowania 2h. ok to mamy czas, żeby pozwiedzać – miasteczko niewielkie zdążymy. Spacerujemy sobie po centrum i w pewnym momencie za szybami samochodów dostrzegamy zegarki. Chwila konsternacji i sprint pod supermarket. A tam przy naszym samochodzie, ktoś kręci się w mundurze. No to świetnie….. podchodzimy. Pan ani me ani be po angielsku, my po duńsku. Na szczęście skończyło się zegarowym prezentem, gdzie pan na migi wytłumaczył nam o co chodzi, a mogło być nie znów most tym razem już jednak wjeżdżamy na stały ląd do pierwszego duńskiego miasteczka – Fredericia – można powiedzieć, że miasto tonie w kwiatach. Na naszej trasie teraz Horsens – uniwersyteckie miasteczko – szybko mijamy i kierunek Odder, dokąd udajemy się malownicza drodze domy kryte strzechą, spacer na jedno z najwyższych wzniesień w okolicy, z którego nawet morze widać. Na wysokości Odder w Saksild zatrzymujemy się na campingu na nocleg. Po noclegu na campingu, gdzie dostaliśmy przewodnik po duńskich campingach, udajemy się do Aarhus, czyli kulturalnej stolicy Danii (w tym 300 tysięcznym mieście studiuje około 40 tysięcy osób). Wydawać by się mogło, że w tak wielkim mieście nie znajdziemy klimatu a jednak. Główny deptak miasta prowadzący do rynku i katedry wypełniają kawiarenki i puby. Deptak przecina również kanał, po którym pływają stateczki a miasto swoim układem trochę przypomina Aarhus znajduje się kościół św. Klemensa – najdłuższy i najwyższy w Danii. Kościół w środku stwarza wrażenie surowego, jednak gdy lepiej się przyjrzeć ujrzymy wiele ciekawych malowideł, płaskorzeźb, fresków i innych ozdób. Klemens jest patronem żeglarzy więc i takich elementów tu nie Herning docieramy na zachodnie wybrzeże i wąską groblą kierujemy się na południe. Tutejsze plaże są szerokie i piaszczyste, otaczają je wydmy porośnięte wieczór żegnamy się z duńskim wybrzeżem, i na nocleg docieramy w okolice Haderslev. Przed nami jeszcze Niemcy i znów będziemy na ojczystej ziemi

Jan Chryzostom Pasek zaczął spisywać „Pamiętniki” pod koniec życia. Z tego powodu, uwzględniając jego porywczy i buntowniczy charakter oraz obecną w dziele nutkę gawędziarstwa, na

Opisana w „Pamiętnikach” wyprawa Paska do Danii miała miejsce w 1658 r. Wtedy to, dla wsparcia duńskiego władcy w boju z wrogą Polsce Szwecją, do skandynawskiego kraju został wysłany oddział pod dowództwem Stefana Czarnieckiego. W składzie tej kompanii znalazł się także narrator dzieła. Co ciekawe, opis pobytu w Danii, który przedstawia narrator, w niewielkiej części poświęcony został działaniom bojowym. O wiele bardziej interesujące okazały się panujące w tym państwie obyczaje. Pasek rozpoczyna swoją opowieść od wyrażenia niepokoju związanego z daleką podróżą, lecz po przybyciu na miejsce bardzo szybko okazuje się, iż na skandynawskiej ziemi polskim żołnierzom niczego nie brakuje. Uwagę opowiadacza zwracają wysoka dostępność różnorodnych potraw oraz otwartość i szacunek, z jakimi witani są przybysze z Rzeczpospolitej. W zdumienie wprawiło Paska wiele obyczajów i zwyczajów panujących w Danii. Wiele miejsca poświęcił on opisowi żyjących tam kobiet, zwracając uwagę na ich urodę (kontrując ją nadmierną białością cery) oraz fakt, że chodzą w drewnianych trzewikach. Dosyć osobliwym zwyczajem było także spanie nago i swobodne rozbieranie się przy gościach, co Dunki uzasadniały poglądem, iż ciało stworzone przez Boga nie powinno być powodem wstydu. Jako nietypowe narratorowi jawiło się ogrzewanie domów rynienkami wypełnionymi żarem (zamiast tradycyjnych, znanych z ojczyzny pieców) oraz powszechne używanie „łóżek szafowych”, co uzasadniał przekonaniem, że w ten sposób radzili sobie ludzie biedniejsi. Jednak i tak przypisywał Duńczykom wielką zamożność, chociaż ci miłowali się w odstręczających dla Polaków i Litwinów podrobach. Z wielkim uznaniem wypowiada się Pasek o duńskich kościołach i kalwińskich duchownych. Budowle znacznie różniły się od tych obecnych w Rzeczpospolitej – były w nich ołtarze i obrazy. Natomiast w czasie nabożeństw kapłani używali łaciny oraz starali się postępować w taki sposób, by nie urazić katolików i akcentować to, co łączy oba miejsca w swoich opowieściach narrator poświęca także przyrodzie. Już na początku nakreśla wspaniały obraz morza, a później przedstawia bogactwo duńskich lasów, które żołnierze poznali w czasie często odbywających się polowań. Wspomina on o regularnych polowaniach na wilki, przez co ich liczebność znacznie spadła. Kiedy w końcu dochodzi do bitwy ze Szwedami, zwycięstwo armii przybyłej z Rzeczpospolitej okazuje się niespodziewanie łatwe. W dużej mierze fakt ten przypisuje Pasek wstawiennictwu Boga, traktując go jako wynagrodzenie cierpień doznanych od Szwedów oraz religijności Polaków. Warto zaznaczyć, że samo natarcie rozpoczęło się błogosławieństwem księdza Piekarskiego, a zakończyło się mszą odprawioną w nieodległym lesie. Nie sposób pominąć tutaj wręcz doskonałej stylistyki opisu pobytu wojsk Rzeczpospolitej w Danii. Pojawia się tutaj charakterystyczne dla „Pamiętników” rozwarstwienie na styl retoryczny i potoczny. Ten pierwszy, chociaż znacznie rzadszy, oddaje kunszt i zdolności autora (widoczne jest to szczególnie w iście poetyckich opisach morza), zaś ten drugi doskonale koresponduje z rzeczywistością wojennej wyprawy – pełnej nie tyle niebezpieczeństw (przynajmniej w tym wypadku), co interesujących i budzących śmiech wydarzeń. Z tego względu narrator przywołuje wiele zabawnych anegdot (np. wyprawa do Ebeltoft w celu odebrania kontrybucji wojennej i pozorny brak znajomości łaciny) oraz wtrąceń. We fragmentach „Pamiętników” poświęconych wyprawie do Danii rzeczywistość wojenna zdaje się schodzić na dalszy plan. Jako o wiele bardziej interesujący jawi się obraz szlachcica – badacza, pamiętnikarza opisującego obcą kulturę z niemałym zdziwieniem, lecz także szacunkiem i otwartością (często szczególnie zabawne mogą wydawać się próby racjonalizowania oraz uzasadniania postępowania Duńczyków). Właśnie z powodu szerokiego ukazania sfery obyczajowej dzieło Jana Chryzostoma Paska jawi się jako szczególnie interesujące – także dzisiaj. Rozwiń więcej

^{12 maja 2012 100 aukcja antykwaryczna - Rara Avis. Attention! Your ePaper is waiting for publication! By publishing your document, the content will be optimally indexed by Google via AI and sorted into the right category for over 500 million ePaper readers on YUMPU.} W 1658 r. Jan Chryzostom Pasek przebywał w Danii. W trzecim rozdziale swoich pamiętników opisuje wyjazd z Polski i rozterki z tym faktem związane. Zarówno on, jak i jego towarzysze, nie są pewni, czy to nie za długa wyprawa i czy nie będą zbyt tęsknić. Owszem, Pasek opisuje, jak po opuszczeniu Międzyrzecza tęskno się ekipie zrobiło za krajem, jednak nie trwało to długo. Ruszają więc w dalszą drogę. Przemierzając kolejne miasta i wsie, nie mogą narzekać na brak jedzenia i picia. Postoje są zorganizowane tak, aby wojakom niczego nie brakowało. Dalej, Pasek opisuje tradycje oraz zwyczaje panujące w Danii. Ocenia tamtejsze kobiety jako ładne, ale „zbyt białe”. Zaznacza, że są skłonne do zalotów i bardzo konsekwentne – jeśli kogoś pokochają, są gotowe iść za nim nawet na koniec świata. Dziwią Paska zwyczaje duńskie – spanie w „szafach”, czyli rozsuwanych łóżkach i to bez żadnego ubrania. Dla niego jest to zwyczaj, który nie przystaje cywilizowanym ludziom. Zastanawia go także kościelny zwyczaj zasłaniania sobie chustkami oczu podczas nabożeństwa. Kiedy pyta z jakiej to przyczyny, nikt nie jest w stanie dać mu jasnej odpowiedzi. Pamiętnikarza zajmuje też opis fauny oraz flory tamtejszych lasów. Jest tam wiele zwierzyny, jednak odczuwa brak wilków oraz kuropatw. Wilki są przez tamtejszą ludność regularnie wybijane, jeśli tylko pojawią się w okolicy. Brak kuropatw natomiast wyjaśnia następująco: „Kuropatw zaś nie masz z tej racyjej, że to jest głupie: przelęknąwszy się lada czego, to padnie i na morzu i utonie.” Przytacza także obozową sytuację, kiedy to zabiedzone kobiety prosiły żołnierzy o kawałek chleba, oferując w zamian szycie koszul. Ich mężowie, którzy byli z natury podejrzliwi, robili się łagodniejsi, kiedy też dostawali kilka sucharów. Dalej następuje opis bitwy ze Szwedami, poprzedzony patetyczną przemową i błogosławieństwem księdza Piekarskiego. Według Paska modlitwa ma niesłychaną moc. Doskonałym przykładem może być opis szyków, w których śpiewano religijne pieśni. Ostały się one cało, w przeciwieństwie do tych milczących – tam wojna zebrała krwawe żniwo. Koniec końców Szwedzi kapitulują. Pasek opisuje jeszcze wysadzenie wieży oraz odtwarza przemowę św. Piotra, który nie chce wpuścić wojsk nieprzyjacielskich do nieba, ganiąc ich za złe traktowanie Polaków, występność i zdradę. Jesteśmy również świadkami, jak to Pasek złapawszy jeńca, zastanawia się z towarzyszami, który z nich ma go uśmiercić. Wszyscy chcą się kulturalnie wyręczać w tym działaniu. Pasek zdaje się nie dostrzegać grozy w owym targowaniu się, ani w praktycznym myśleniu kompana, aby przed egzekucją zdjąć nieszczęśnikowi szaty, by się nie poplamiły krwią, gdyż są bardzo ładne. Fragment dotyczący wyprawy do Danii charakteryzuje się sporą dawkę humoru. Widzimy, że Pasek patrzy na zdarzenia z dystansem i nie waha się ironicznie komentować nawet niezbyt radosnych wydarzeń. Jego obserwacje nie są przesadnie głębokie, dostrzegamy, że stara się przede wszystkim znaleźć wrażliwy punkt oponenta i wetknąć weń szpileczkę. Nie robi tego jednak z przyrodzonej złośliwości, ale z przekornego usposobienia, które czasem daje się we znaki nie tylko wrogom, ale i kompanom. Lubuje się w makaronizmach, szczególnie łacińskich, potrafi w jednym zdaniu użyć nawet kilku. Stosuje także szyk przestawny. W swoim gawędziarskim monologu przytacza zdania innych osób, zdarzają się także dłuższe wtrącenia, jak błogosławieństwo księdza jezuity dawane wojakom przed wyprawą na wroga. Przełom roku 1942 i 1943 na froncie wschodnim nie układał się do końca po myśli Niemców. Mimo sukcesów w czasie letniej ofensywy niespodziewane radzieckie uderzenie w grudniu 1942 roku najpierw okrążyło, później zaś zniszczyło grupę wojsk niemieckich walczących o miasto Stalingrad.

W serwisie Plejada.pl każdego dnia piszemy o najważniejszych wydarzeniach show-biznesowych. Pan młody zabijał. Żona wśród ofiar. Epidemia w Danii. Niemcy się boją

pwp1SW.

8jrlkbqrmg.pages.dev/262

8jrlkbqrmg.pages.dev/288

8jrlkbqrmg.pages.dev/317

8jrlkbqrmg.pages.dev/298

8jrlkbqrmg.pages.dev/385

8jrlkbqrmg.pages.dev/191

8jrlkbqrmg.pages.dev/282

8jrlkbqrmg.pages.dev/71

8jrlkbqrmg.pages.dev/139

pan pasek w danii